Μ. ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗ (στην ananeotikiaristera.gr): «ΔΡΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΣΕ Ε.Ε. ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ»

Του Κώστα Πανδή

 Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Πολιτικής στο Πάντειον Πανεπιστήμιο Μαρία Στρατηγάκη μιλά στην «ananeotikiarister.gr» και αναφέρεται στην αύξηση της ανεργίας, συνέπεια της οικονομικής ύφεσης στην χώρα, εστιάζοντας το πρόβλημα στη μείωση απασχόλησης στον τουριστικό κλάδο και την εστίαση  που πλήττει ιδιαίτερα τους νέους και κυρίως τις νέες γυναίκες. Ελπίζει σε αντιστάθμισμα της προκύπτουσας κατάστασης να γίνουν νέες προσλήψεις στο τομέα υγείας, κοινωνικών υπηρεσιών και κοινωνικών δομών, θεωρώντας επιβεβλημένες τις δημόσιες κοινωνικές επενδύσεις για την επιβαρυμένη από την υγειονομική κρίση κοινωνική πρόνοια και κοινωνική προστασία.

Για  την απόφαση της Ε.Ε. για το Ταμείο Ανάκαμψης, θεωρεί ότι πέραν της σημαντικότητάς της  για την επανεκκίνηση της διαδικασίας Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε πολιτικό επίπεδο, πρόκειται για μια μεγάλη οικονομική και κοινωνική πρόκληση για την χώρα. Για την μέγιστη αξιοποίηση των πόρων από το Ταμείο, πιστεύει ότι δύο είναι οι βασικές προϋποθέσεις: α) η πολιτική και οι αποφάσεις σχεδιασμού πρέπει να κινηθούν στο πλαίσιο για ψηφιακή αναβάθμιση, βελτίωση του περιβάλλοντος και κοινωνική συνοχή όπως έχουν διατυπωθεί στις στρατηγικές αρχές της ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής πολιτικής, β) η εξάλειψη των εμποδίων που προκύπτουν από τις αντιστάσεις και καθυστερήσεις που δημιουργούνται από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες τόσο από την  ΕΕ όσο και  από την χώρα μας, προτείνοντας δραστική αναθεώρηση των διαδικασιών και ανανέωση του αρμόδιου προσωπικού της δημόσιας διοίκησης.

 Η συνέντευξη

Ποια είναι τα μείζονα οικονομικά προβλήματα που αναδείχθηκαν στην χωρα μας στην εποχή της πανδημίας.

Η οικονομική ύφεση που θα φθάσει και ίσως ξεπεράσει το 10 % συνοδεύθηκε με μεγάλη ανεργία στους περισσότερους κλάδους της οικονομίας. Η μεγάλη αύξηση της ανεργίας είναι, όπως είναι φυσικό, ένα γεγονός οικονομικά αλλά και κυρίως κοινωνικά καταστρεπτικό. Η δραστική μείωση της απασχόλησης κυρίως στον τουριστικό κλάδο και στην εστίαση πλήττει ιδιαίτερα τους νέους και ακόμα περισσότερο τις νέες γυναίκες που απασχολούνται στους θιγόμενους κλάδους. Ελπίζω να αντισταθμισθεί κάπως η απώλεια αυτή με νέες προσλήψεις σε κλάδους στους οποίους η πανδημία πολλαπλασίασε τις ανάγκες προσωπικού, όπως είναι η δημόσια υγεία (υγειονομικό προσωπικό και προσωπικό καθαριότητας), οι κοινωνικές υπηρεσίες και κοινωνικές υποδομές επίσης έντασης εργασίας και μάλιστα γυναικών.

Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες οικονομικής, κοινωνικής και υγειονομικής κρίσης που ζούμε επιβαρύνουν την κοινωνική πρόνοια και την κοινωνική προστασία, γεγονός από απαιτεί δημόσιες κοινωνικές επενδύσεις σε κυρίως στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης που θα πρέπει να αναλάβει οριστικά όλες τις αρμοδιότητες της κοινωνικής πολιτικής με την δυνατότητα άμεσης διαχείρισης εσόδων από το ΕΝΦΙΑ.

Οι προοπτικές της χώρας μετά την απόφαση της ΕΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης

Η Απόφαση της ΕΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης είναι πολύ σημαντική και επανεκκινεί τη διαδικασία Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε πολιτικό επίπεδο, γεγονός που ελπίζω να έχει σύντομα συνέχεια. Τα πολύ σημαντικότερα κονδύλια από το ΕΣΠΑ που θα εισρεύσουν στην χώρα είναι μια μεγάλη οικονομική και κοινωνική πρόκληση. Κατά τη γνώμη μου δύο είναι οι προϋποθέσεις για να μεγιστοποιηθούν τα θετικά αποτελέσματα από την αξιοποίηση του Ταμείου. Η μία αφορά την πολιτική και τις αποφάσεις σχεδιασμού και άλλη αφορά την διαχείριση η οποία χρειάζεται ριζική αναδιαμόρφωση.

Η πρώτη αφορά την επιλογή, τον σχεδιασμό και τον προσανατολισμό των αναπτυξιακών έργων. Οι στρατηγικές αρχές της ανάπτυξης όπως έχουν διατυπωθεί στην ευρωπαϊκή πολιτική περιλαμβάνουν τρεις πυλώνες (smart, sustainable, inclusive growth) στους οποίους η ψηφιακή αναβάθμιση, η βελτίωση του περιβάλλοντος και η κοινωνική συνοχή θεωρούνται στενά διασυνδεδεμένες. Οι προοπτικές της χώρας θα είναι εξαιρετικές αν κατορθώσει η κυβέρνηση να ενσωματώσει στα σχέδια αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου τις 3 αυτές διαστάσεις. Η ενδιάμεση έκθεση Πισσαρίδη δεν είναι αρκετά πειστική στην κατεύθυνση αυτή. Απαιτείται συστηματική και εμπεριστατωμένη εργασία αποτίμησης των κοινωνικών επιπτώσεων των μέτρων και των προγραμμάτων που θα σχεδιασθούν.

Η δεύτερη προϋπόθεση είναι εξίσου σημαντική και δυστυχώς δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί μόνον με απλές πολιτικές αποφάσεις. Αφορά τις αντιστάσεις, τις καθυστερήσεις και τα πάσης φύσεως εμπόδια που δημιουργούν οι ισχύουσες γραφειοκρατικές διαδικασίες απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ελλάδα. Όσο καλός και κοινωνικά ευαίσθητος και να είναι ο πολιτικός σχεδιασμός, δεν μπορεί να φέρει αποτελέσματα αν δεν υλοποιηθούν τα έργα που έχουν προβλεφθεί! . Και αυτός είναι ένας σοβαρός κίνδυνος μια που τα προγράμματα που θα χρηματοδοτηθούν θα πρέπει να αντιμετωπίσουν σε όλο τον κύκλο ζωής πολλά αντικειμενικά εμπόδια αλλά και πλήθος εμποδίων που δημιουργεί ο ανθρώπινος παράγοντας με την ευθυνοφοβία, την ανασταλτικότητα, μέχρι και (ακόμα) την τελική ακύρωση. Τα στελέχη διαχείρισης των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων έχουν εξασκηθεί στο να εντοπίζουν τι δεν μπορεί να γίνει παρά τι μπορεί να γίνει στο συγκεκριμένο θεσμικό και νομοθετικό πλαίσιο. Εδώ απαιτείται δραστική αναθεώρηση των διαδικασιών και ριζική ανανέωση του αρμόδιου προσωπικού της δημόσιας διοίκησης.