Μεγάλη ευκαιρία, διαρκείς απαιτήσεις. Του ΝΙΚΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗ

Η έντα­ξη στο ευρώ πριν από 20 χρό­νια έδω­σε δύο με­γά­λα πλε­ο­νε­κτή­μα­τα στην ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία. Το ένα ήταν ότι για πρώ­τη φορά στην Ιστο­ρία της είχε πλέ­ον ένα νό­μι­σμα που ήταν στα­θε­ρό και διε­θνώς αξιό­πι­στο. Η προ­γε­νέ­στε­ρη πα­ρό­μοια εμπει­ρία της ήταν με το δο­λά­ριο στη συμ­φω­νία του Μπρέ­τον Γουντς, αλλά εκεί είχε προσ­δε­θεί μόνο η ισο­τι­μία και μπο­ρού­σε κά­ποια στιγ­μή να ανα­τρα­πεί (όπως και έγι­νε το 1972). Το ευρώ όμως εί­ναι πλέ­ον εν μέ­ρει και δικό της νό­μι­σμα και κα­νείς δεν θα μπο­ρού­σε να της επι­βά­λει την κα­τάρ­γη­σή του, πα­ρε­κτός αν η ίδια η χώρα απο­φά­σι­ζε να πυ­ρο­βο­λη­θεί μόνη της (όπως πα­ρα­λί­γο να συμ­βεί το 2015).

Το δεύ­τε­ρο ήταν ότι το ευρώ έδω­σε το πλε­ο­νέ­κτη­μα στην Ελλά­δα να πρω­τα­γω­νι­στή­σει στην πε­ρι­φε­ρεια­κή συ­νερ­γα­σία των βαλ­κα­νι­κών χω­ρών, ως ο ανα­δυό­με­νος ισχυ­ρός γεί­το­νας. Ετσι οι ελ­λη­νι­κές επι­χει­ρή­σεις επέ­κτει­ναν τις δρα­στη­ριό­τη­τές τους στη βαλ­κα­νι­κή εν­δο­χώ­ρα και οι ελ­λη­νι­κές τρά­πε­ζες εί­χαν ρόλο στο νε­ο­σύ­στα­το χρη­μα­το-οι­κο­νο­μι­κό πλαί­σιο. Την ίδια στιγ­μή, η οι­κο­νο­μι­κή με­τα­νά­στευ­ση προς την Ελλά­δα σή­μαι­νε ότι έστελ­ναν στα σπί­τια τους όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρα εμ­βά­σμα­τα σε σκλη­ρό νό­μι­σμα. Παρά τις ανα­πό­φευ­κτες αδυ­να­μί­ες και στρε­βλώ­σεις, εί­χαν τε­θεί οι βά­σεις μιας οι­κο­νο­μι­κής ολο­κλή­ρω­σης ύστε­ρα από 50 χρό­νια πλή­ρους απο­μό­νω­σης με­τα­ξύ όλων.

Σημα­ντι­κό ήταν και το γε­ω­πο­λι­τι­κό όφε­λος. Η επι­τυ­χής πα­ρου­σία της Ελλά­δας στα Βαλ­κά­νια έπαι­ξε κα­θο­ρι­στι­κό ρόλο στην ακύ­ρω­ση των δια­φό­ρων μου­σουλ­μα­νι­κών τό­ξων επιρ­ρο­ής που προ­ω­θού­σε από τότε η Τουρ­κία για να κα­θιε­ρώ­σει τον εαυ­τό της ως κε­ντρι­κό παί­κτη στην ευ­ρύ­τε­ρη πε­ριο­χή μετά την πο­λυ­διά­σπα­ση της Γιου­γκο­σλα­βί­ας.

Φυσι­κά μετά την κυ­κλο­φο­ρία του κοι­νού νο­μί­σμα­τος υπήρ­χαν και με­ρι­κές πολύ σο­βα­ρές υπο­χρε­ώ­σεις ένα­ντι της στα­θε­ρό­τη­τας και επιρ­ρο­ής που πα­ρεί­χε. Και εδώ έγι­νε το πρώ­το λά­θος: η έντα­ξη στο ευρώ θε­ω­ρή­θη­κε όχι ως ένα έπα­θλο ει­σό­δου σε ένα απαι­τη­τι­κό σύ­στη­μα, αλλά ως ο τερ­μα­τι­σμός μιας πο­ρεί­ας μετά την οποία ο λαός ξα­πο­σταί­νει και ζη­τά­ει τα δε­δου­λευ­μέ­να. Ενα τέ­τοιο κλί­μα επι­κρά­τη­σε κυ­ρί­ως μετά τους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες και το ευρω-κύ­πελ­λο του 2004 που έδω­σαν την ψευ­δαί­σθη­ση ότι πε­ρά­σα­με πλέ­ον σε άλλη κα­τη­γο­ρία, και μά­λι­στα χω­ρίς πολ­λή προ­σπά­θεια.

Δυστυ­χώς, η ανε­με­λιά ήταν εκεί­νη την πε­ρί­ο­δο γε­νι­κό­τε­ρο γνώ­ρι­σμα της ευ­ρω­ζώ­νης και της Ευρω­παϊ­κής Ενω­σης. Το 2008 όλες οι χώ­ρες του ευ­ρω­παϊ­κού Νότου εί­χαν τε­ρά­στια εξω­τε­ρι­κά ελ­λείμ­μα­τα, αλλά κα­νείς δεν βρέ­θη­κε έστω να δια­πι­στώ­σει τις με­γά­λες απο­κλί­σεις πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας που υπήρ­χαν με τις χώ­ρες του Βορρά. Ειδι­κό­τε­ρα μά­λι­στα για την ελ­λη­νι­κή οι­κο­νο­μία, ο μοι­ραί­ος τότε πρό­ε­δρος της Ε­Ε­ Μανου­έλ Μπα­ρό­ζο την είχε επι­σκε­φθεί την άνοι­ξη του 2009 για να εκ­φρά­σει τον θαυ­μα­σμό του για το πόσο καλά τα πή­γαι­νε. Ετσι φτά­σα­με στο δεύ­τε­ρο λά­θος.

Οταν η κα­ται­γί­δα έπλη­ξε την Ελλά­δα το 2010, η μεν ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση υπο­τί­μη­σε τον κίν­δυ­νο και συ­νέ­χι­ζε να μι­λά­ει για το προ­ε­κλο­γι­κό της πρό­γραμ­μα, η ΕΕ υπο­τί­μη­σε την ανά­γκη δι­κής της πα­ρέμ­βα­σης και επα­φέ­θη­κε στο ΔΝΤ, ενώ το ΔΝΤ υπο­τί­μη­σε την ύφε­ση και νό­μι­σε πως σε έξι μή­νες θα πη­γαί­νουν όλα πρί­μα. Ετσι εφάρ­μο­σε πο­λι­τι­κές που βά­θυ­ναν την ύφε­ση ακό­μα πε­ρισ­σό­τε­ρο, έφε­ραν πολ­λά στρώ­μα­τα του πλη­θυ­σμού σε από­γνω­ση και έδω­σαν την ευ­και­ρία σε όσους εξαρ­χής εχθρεύ­ο­νταν το ευρώ να το κα­τη­γο­ρή­σουν για τα πά­ντα, μπας και κα­τα­φέ­ρουν να το κα­ταρ­γή­σουν.

Παρά τους ισχυ­ρούς κλυ­δω­νι­σμούς έξω­θεν και έσω­θεν, το κοι­νό νό­μι­σμα τε­λι­κά δια­τη­ρή­θη­κε και σή­με­ρα όλοι θε­ω­ρούν ότι αυτό ήταν το πιο φρό­νι­μο να πρά­ξουν. Αρκεί βέ­βαια ο δεύ­τε­ρος μή­νας του μέ­λι­τος που περ­νά η Ελλά­δα με το κοι­νό νό­μι­σμα να έχει και μα­θή­μα­τα αυ­το­γνω­σί­ας προς πάσα κα­τεύ­θυν­ση και αυτό θα φα­νεί σύ­ντο­μα από τις αλ­λα­γές που θα φέ­ρει το Σύμ­φω­νο Στα­θε­ρό­τη­τας.

Δημοσίευση από “ΤΑ ΝΕΑ’