Σ. ΚΑΒΟΥΝΙΔΗΣ (στην ananeotikiaristera.gr ): «Πολύς δρόμος για τον Biden και την Harris»

Του Κώστα Πανδή

Ο πολιτικός μηχανικός και συγγραφέας Σπύρος Καβουνίδης  μιλά στην «ananeotikiaristera.gr» για τις εκλογές στην Αμερική και αναφέρει ότι και μόνο η υποψηφιότητα του Τραμπ, πέραν του «αισθητικού» προβλήματος, ξεπερνά και το  δίλημμα δεξιά- αριστερά, αφού η αντίθεση στο πρόσωπο του Τραμπ προκύπτει από την ίδια την ύπαρξη του ως ηγέτη των ΗΠΑ. Προσθέτει ότι ο Τραμπ με την εκφρασμένη αντίθεση του και τις προσπάθειες ακύρωσης κατακτήσεων ετών όπως ο αντιρατσισμός, η ισότητα των δύο φύλων, οι περιβαλλοντολογικές ανησυχίες κ.α., μπόρεσε και έπεισε την «μέση Αμερική», κυρίως λευκούς εκτός πόλεων, που αισθάνθηκαν φόβο και θυμό  με τις αλλαγές που συντελούνται στην παραγωγική διαδικασία.

Υποστηρίζει ότι ο «Τραμπισμός»  συμπίπτει με τις ηγεσίες της Πολωνίας και της Ουγγαρίας αλλά και με πολιτικές δυνάμεις όπως της Λεπέν στη Γαλλία και της AfD στη Γερμανία σε ένα ακροδεξιό λαϊκισμό με κοινά σημεία την απόρριψη αξιών του δυτικού πολιτισμού και την «αυταρχική δημοκρατία». Θεωρεί ότι με την εκλογή Biden η ΗΠΑ θα κάνει μια επικαιροποιημένη επαναφορά στις πάγιες θέσεις της προ-Τραμπ εποχής τόσο στην εξωτερική πολιτική όσο και σε θέματα περιβάλλοντος και υγείας.

Η συνέντευξη

Πως σχολιάζετε το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αμερική;

Είναι προφανές ότι ο περισσότερος κόσμος είδε με ανακούφιση την νίκη Μπάϊντεν – Χάρρις. Μάλλον για την ακρίβεια την ήττα Τράμπ.

Ο Τραμπ αποτέλεσε -για τον κόσμο εκτός ΗΠΑ- έναν απρόβλεπτο ηγέτη που μπορούσε να ανατρέψει σταθερές δεκαετιών. Κι αυτό πέρα από το “αισθητικό” πρόβλημα. Δεν ήταν καν θέμα δεξιάς – αριστεράς (ή μάλλον φιλελεύθερου κέντρου). Ο Νίξον ήταν ένας πολύ δεξιός πρόεδρος. Μπορεί να διαφωνούσες με την πολιτική του, εγώ όταν ήμουν στην Αμερική είχα μετάσχει σε δεκάδες διαδηλώσεις εναντίον του. όμως διαφωνούσες, έστω πολύ έντονα, με την ΠΟΛΙΤΙΚΗ του.  Με τον Τραμπ η αντίθεση είναι στην ίδια την ύπαρξη του ως ηγέτη της ισχυρότερης χώρας του κόσμου.

Σε ότι με αφορά, έβλεπα ότι αυτά για τα οποία αγωνιζόμασταν τις δεκαετίες του ’60 – ’70 σε σημαντικό βαθμό επικρατούσαν ή έστω κέρδιζαν έδαφος. Δηλαδή ο αντιρατσισμός, η έγνοια για το περιβάλλον, η ισότητα των φύλων, η αποδοχή της διαφορετικότητας κ.α. Κορυφαία στιγμή (οκταετούς διάρκειας) ήταν η εκλογή ενός μαύρου ως προέδρου των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ εξέφρασε την αντίθεση σε όλα αυτά, προσπάθησε να ακυρώσει όλες τις κατακτήσεις εκείνων των χρόνων. Όμως ο Τραμπ πήρε περίπου 70 εκατομμύρια ψήφους. Ψήφους της “μέσης” Αμερικής. Από αυτούς, κυρίως λευκούς εκτός πόλεων, που ζούνε στον κόσμο τους που εξικνείται το πολύ στα όρια της Πολιτείας που ζουν. Δεν γνωρίζουν άλλες χώρες, δεν γνωρίζουν καν τις ακτές των ΗΠΑ. Και δεν τους ενδιαφέρει να τις γνωρίσουν. Είναι αυτοί που αισθάνονται θυμό ή φόβο μπρος στην προϊούσα αυτοματοποίηση, στην μεταφορά βιομηχανικής παραγωγής εκτός ΗΠΑ, στις ταχείες πολιτιστικές αλλαγές και στην συνεπακόλουθη υποβάθμιση του κοινωνικού στάτους τους. Αυτοί ένιωσαν να τους εκφράζει ο Τραμπ με τη συμπεριφορά του, το περιορισμένο λεξιλόγιό του, την αντίθεσή του στην πρόοδο δεκαετιών. Και, βασικό, είδαν στον Τραμπ αυτόν που νοιάστηκε για τα εισοδήματά τους, για τον τρόπο και τα μέσα της ζωής τους. Είναι με μία έννοια οι σύγχρονοι Λουδίτες.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του διαδικτύου είναι δύσκολος ο δρόμος για να κερδηθούν ή έστω να προσαρμοστούν. Πολύ δρόμος για τον Biden και, ιδίως θα έλεγα, για την Harris.

Είναι το φαινόμενο Τραμπ απειλή για την Ευρώπη;

Υπάρχουν δύο διαφορετικά θέματα. Το ένα είναι αν το “Φαινόμενο Τραμπ”, δηλαδή ο “Τραμπισμός”, μπορεί να επεκταθεί και στην Ευρώπη ως ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο λαϊκιστικό φαινόμενο. Το άλλο είναι αν το “Φαινόμενο Τραμπ”, επηρεάζοντας την μισή Αμερική παρά κάτι, μπορεί να συνεχίσει και μετά την αποχώρησή του να επηρεάζει την πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με την Ευρώπη μα και τον κόσμο όλο.

Σε ότι αφορά το πρώτο, ναι ήδη επηρεάζει και την Ευρώπη με διάφορες μορφές. Ηγεσίες της Ουγγαρίας, της Πολωνίας μα και πολιτικές δυνάμεις όπως της Λεπέν στη Γαλλία, του AfD στη Γερμανία κλπ έχουν ασφαλώς πολλά κοινά (με τις όποιες διαφορές) με τον Τραμπισμό. Δηλαδή συμπίπτουν σ΄ έναν ακροδεξιό λαϊκισμό με κοινά σημεία την απόρριψη των αξιών του δυτικού πολιτισμού, την “αυταρχική δημοκρατία”, την όξυνση και εκμετάλλευση φόβων σημαντικής μερίδας του κόσμου και άλλα. Κάθε χώρα βέβαια έχει τις ιδιαιτερότητές της και δεν επηρεάζεται άμεσα από το τί συμβαίνει αλλού αλλά, πάντως, το τί συμβαίνει στην Αμερική επηρεάζει σημαντικά, έστω έμμεσα. Γι’ αυτό και πιθανώς θα δούμε (για την ακρίβεια ελπίζω να δούμε) μία υποχώρηση αυτών των κινημάτων κατά τη διάρκεια της προεδρίας Μπάϊντεν.

Σε ότι αφορά το δεύτερο θέμα, πιστεύω ότι θα δούμε σημαντικές αλλαγές στην πολιτική των  ΗΠΑ ως προς την Ευρώπη και τον κόσμο, μια επικαιροποιημένη επαναφορά στις πάγιες θέσεις της (προ Τραμπ) Αμερικής. Από την ενεργό ενασχόληση με τα συμβαίνοντα στην νοτιοανατολική Ευρώπη (που μας ενδιαφέρει άμεσα) έως τη συμμετοχή στις προσπάθειες για βελτίωση του περιβάλλοντος και την επαναδραστηριοποίηση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Νομίζω η όποια προσπάθεια προσέγγισης των αμερικάνων πολιτών που ψήφισαν Τραμπ θα αφορά κυρίως στην εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ και όχι τόσο στην εξωτερική πολιτική και την διεθνή παρουσία τους.