Θ. Μαργαρίτης: Με το πρόσχημα του λαϊκισμού η κυβέρνηση συκοφαντεί κάθε κριτική

Συνέντευξη στο ieidiseis.gr και στον δημοσιογράφο Βασίλη Σκουρή  

“Η επικράτηση της ΝΔ και η όποια αντοχή της σε κορυφαία ζητήματα κακής διαχείρισης κρίσεων συνδέεται -κατά την γνώμη μου- με άλλες παραμέτρους που σηκώνουν μεγάλη συζήτηση. Σχετίζονται και με τις αδυναμίες ισχυρής εναλλακτικής λύσης αλλά κυρίως με την σοβαρή συντηρητική στροφή των Ευρωπαϊκών κοινωνιών, προφανώς και της Ελλάδας. Μία συντηρητική μετατόπιση με ιδεολογικά χαρακτηριστικά με τα οποία η ΝΔ είναι τελικά πιο συμβατή ως συντηρητικό κόμμα” αναφέρει, μεταξύ άλλων στην συνέντευξη ο Θόδωρος Μαργαρίτης. Τονίζει δε ότι με το πρόσχημα του λαϊκισμού η κυβέρνηση επιχειρεί να υπονομεύσει κάθε κριτική, κάθε λαϊκή δυσαρέσκεια και εργαλειοποιεί τον λαϊκισμό ώστε να συκοφαντήσει κάθε εύλογη αμφισβήτηση.

Όσον αφορά στον ΣΥΡΙΖΑ και στην εσωκομματική διαδικασία χαρακτηρίζει απαράδεκτα τα απαξιωτικά σχόλια για την προέλευση του κόμματος από το 3%. “Όχι μόνο γιατί ένας κόσμος της Αριστεράς κράτησε όρθιο ένα κόμμα σε δύσκολες εποχές αλλά γιατί η ιδεολογική συζήτηση είναι θέμα ιδεών και όχι αριθμητικής. Αυτοί που μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ μιλούν απαξιωτικά για το 3% υποθέτω δεν αντέχουν την απαξίωση από τους Νεοδημοκράτες όταν και εκείνοι τους κουνάνε το δάκτυλο με το 41%”.

Ολόκληρη η συνέντευξη:

Την επόμενη μέρα των πλημμυρών, πολιτικά, πώς την κρίνετε; Εκτιμάτε ότι θα υπάρξει πρόβλημα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και αν ναι, σε τι βαθμό;

«Προφανώς οι φυσικές καταστροφές δεν συνιστούν πεδίο τυφλής κομματικής αντιπαράθεσης. Ωστόσο η έκταση της βλάβης και των καταστροφών και στις πλημμύρες και στις πυρκαγιές έχουν να κάνουν με την αμυντική θωράκιση, με την πρόληψη και την αντιμετώπιση των περιστατικών. Στην Θεσσαλία πάντως όλα δείχνουν ότι οι υποσχέσεις αλλά και οι δαπάνες για τα αντιπλημμυρικά έργα- μετά την περιπέτεια του Ιανού- ήταν αναποτελεσματικές. Υπάρχει μείζον θέμα! Πολύ περισσότερο όταν μαθαίνουμε ότι υπήρχαν προειδοποιήσεις από αρμόδιους Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η επίκληση των ακραίων συνθήκων είχε ακουστεί και στις πλημμύρες της Μάνδρας αλλά τότε η αντιπολίτευση της ΝΔ ήταν αυστηρή. Έτσι και τώρα οφείλει να αντιληφθεί ότι θα δεχτεί την σκληρή κριτική και δεν μπορεί να τα φορτώνει όλα στην κλιματική κρίση. Εδώ κοντέψαν να πνίγουν άνθρωποι σε κεντρικούς δρόμους της πρωτεύουσας. Τέτοια επικινδυνά περιστατικά δεν έχουμε δει σε κεντρικούς δρόμους Ευρωπαϊκών πόλεων. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη τραυματίστηκε σοβαρά από αυτές τις καταστάσεις το καλοκαίρι. Ωστόσο η επικράτηση της τόσο στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση όσο και η όποια αντοχή της σε κορυφαία ζητήματα κακής διαχείρισης κρίσεων συνδέεται -κατά την γνώμη μου- με άλλες παραμέτρους που σηκώνουν μεγάλη συζήτηση. Σχετίζονται και με τις αδυναμίες ισχυρής εναλλακτικής λύσης αλλά κυρίως με την σοβαρή συντηρητική στροφή των Ευρωπαϊκών κοινωνιών, προφανώς και της Ελλάδας. Μία συντηρητική μετατόπιση με ιδεολογικά χαρακτηριστικά με τα οποία η ΝΔ είναι τελικά πιο συμβατή ως συντηρητικό κόμμα».

Πρόσφατα κάνατε μια τοποθέτηση που συζητήθηκε, να μην χρησιμοποιεί το ΠΑΣΟΚ τον όρο λαϊκισμό, γιατί τον εκμεταλλεύεται η ΝΔ. Θα μας περιγράψετε τι ακριβώς εννοούσατε;

«Νομίζω ότι με το πρόσχημα του λαϊκισμού η κυβέρνηση επιχειρεί να υπονομεύσει κάθε κριτική, κάθε λαϊκή δυσαρέσκεια. Πρόκειται για την εργαλειοποίηση του λαϊκισμού ώστε να συκοφαντήσει κάθε εύλογη αμφισβήτηση. Ακόμα και αν η ίδια η ΝΔ καταφεύγει συχνά στον δικό της δεξιό λαϊκισμό της «τάξης και ασφάλειας» για να χαϊδέψει αυτιά φοβισμένων πολιτών. Αρνείται όμως κάθε ένσταση από τα αριστερά βαφτίζοντας τα πάντα ως λαϊκισμό. Με αυτή την τακτική βέβαια κινδυνεύομε και εδώ και σε όλη την Ευρώπη, τα λαϊκά στρώματα να οδηγηθούν στην πιο ακραία δεξιά διαμαρτυρία, στην αποχή και απαξίωση της πολιτικής. Είναι ανάγκη η προοδευτική πλευρά και σε ότι με αφορά η Σοσιαλδημοκρατία -άρα και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ- να μην αφήσουν χωρίς πραγματική πολιτική εκπροσώπηση τις απογοητευμένες λαϊκές τάξεις, τους χαμένους της παγκοσμιοποίησης».

ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφώς κόμματα ανταγωνιστικά. Υπάρχουν, όμως, περιθώρια να σπάσει το τόσο αρνητικά φορτισμένο κλίμα μεταξύ τους; Ιδίως μετά την εκλογή νέου αρχηγού στον ΣΥΡΙΖΑ; Και με ποιο σκοπό;

«Είναι λογικό να υπάρχει πολιτικός ανταγωνισμός αναμεσά σε αυτόνομα και διαφορετικά κόμματα. Είναι θετικό που το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ βγήκε ενισχυμένο από την πρόσφατη αναμέτρηση των εθνικών εκλογών. Χρειάζεται να υπάρξει αλλαγή συσχετισμών. Έχουμε όμως δυο σημαντικά δεδομένα που διαμορφώνουν το σκηνικό. Μία σοβαρή δεξιά ηγεμονία και ταυτόχρονα την απομάκρυνση του Αλέξη Τσίπρα μετά την εκλογική συντριβή. Από αυτή την άποψη πρέπει να εξετάσουμε τα νέα ζητήματα. Το πρώτο, αφορά τον αναγκαίο συντονισμό της αντιπολίτευσης για να αντιμετωπιστεί μια πανίσχυρη κυβέρνηση και το δεύτερο, τις διεργασίες μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Όλα έχουν την σημασία τους. Σε κάθε περίπτωση θα κρίνουμε τον προσανατολισμό της αξιωματικής αντιπολίτευσης μετά τις εσωκομματικές εκλογές και το συνέδριο για να κρίνουμε πόσο πιο κοντά ή πιο μακριά βρίσκονται τα δυο κόμματα. Ας κρατήσουμε όμως και μια ιστορική εμπειρία. Ειδικά επειδή πολλές φορές λέμε ότι η εποχή μας θυμίζει λίγο την περίοδο του Μεσοπολέμου και της Βαϊμάρης να μην επαναληφθούν λάθη με τραγικές συνέπειες. Τότε δηλαδή που υπήρχε μια ανίκανη δεξιά κυβέρνηση και οι σοσιαλιστές έπαιζαν ξύλο στους δρόμους με τους κομμουνιστές με αποτέλεσμα να ενισχυθούν από αυτό το κλίμα οι Ναζί. Με όλες τις λογικές αντιστοιχίες της σύγχρονης εποχής ας συμφωνήσουμε ότι είναι άλλο ο ανταγωνισμός ιδεών και πολιτικών και άλλο ένας “μπουγαδοκαυγάς”».

Δεν σας ρωτώ ποιον θα θέλατε για νέο αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ, ξέρω δεν παρεμβαίνετε στα εσωτερικά άλλο κόμματος. Υπάρχει, όμως, κάτι που σας ανησυχεί;

«Οι επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ είναι υπόθεση των μελών και των φίλων του. Επειδή όμως προέχομαι από αυτόν τον χώρο και υπήρξα στην ηγεσία του για πολλά χρόνια επιτρέψτε μου ένα σχόλιο. Εγώ, αποχώρησα μαζί με πολλούς άλλους επειδή συνειδητοποίησα ότι ο χώρος της Σοσιαλδημοκρατίας αποτελεί- με όλα τα στραβά και τα λάθη του- μια πιο ρεαλιστική εκδοχή της Αριστεράς, μια πιο πειστική εναλλακτική προοδευτική θέση. Ωστόσο η συζήτηση μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ όπως παρατηρώ με κάποιους να μιλούν με απαξιωτικό τρόπο για την προέλευση του κόμματος από το 3% είναι απαράδεκτη. Όχι μόνο γιατί ένας κόσμος της Αριστεράς κράτησε όρθιο ένα κόμμα σε δύσκολες εποχές αλλά γιατί η ιδεολογική συζήτηση είναι θέμα ιδεών και όχι αριθμητικής. Αυτοί που μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ μιλούν απαξιωτικά για το 3% υποθέτω δεν αντέχουν την απαξίωση από τους Νεοδημοκράτες όταν και εκείνοι τους κουνάνε το δάκτυλο με το 41%».

Ουκ ολίγοι παρατηρητές εκτιμούν πως αν ΣΥΡΙΖΑ ή ΠΑΣΟΚ δεν δείξουν στις ευρωεκλογές ότι αποκτούν κυβερνητική προοπτική, ώστε να διεκδικήσουν την εξουσία από τον Μητσοτάκη στις εθνικές εκλογές, θα ωριμάσει το έδαφος για τη δημιουργία νέου κόμματος. Συμμερίζεστε τις απόψεις αυτές, σας προβληματίζουν;

«Πράγματι η διαδρομή μέχρι και τις Ευρωεκλογές με ενδιάμεσο σταθμό την επερχόμενη Αυτοδιοικητική αναμέτρηση θα κρίνει αν υπάρχουν δυνατότητες αμφισβήτησης και ανατροπής της συντηρητικής ηγεμονίας. Επαναλαμβάνω λοιπόν, ότι θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε δυο ζητήματα. Να υπάρξει εποικοδομητική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση ως θεσμικό αντίβαρο της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας και παράλληλα ο λογικός ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ΚΚΕ να μην αποτελεί διευκόλυνση της αιώνιας εξουσιαστικής αρχής τού «διαίρει και βασίλευε» από την Κυβερνητική πλειοψηφία. Ο αναγκαίος και πολύ σημαντικός αυτόνομος ρόλος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ θα επιβεβαιώνεται από την αξία των δικών του προτάσεων, του δικού του ιδεολογικού αφηγήματος, της σχέσης του με τους πολίτες και τα κοινωνικά κινήματα».

Αλήθεια, στον β’ γύρο των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, όπου ΣΥΡΙΖΑ ή ΠΑΣΟΚ είναι αντιμέτωποι με υποψήφιο της ΝΔ θα πρέπει να αλληλοϋποστηριχτούν;

«Οι Αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν την αυτονομία τους από τα διακυβεύματα της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά για δήμαρχους παίζουν κρίσιμο ρόλο και τα πρόσωπα. Ωστόσο με βάση την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της Δεξιάς κυριαρχίας την οποία καλλιεργούν και ορισμένα ΜΜΕ ώστε να προκαλούν ένα είδος πολιτικού Μιθριδατισμού στους δυσαρεστημένους πολίτες, αξίζει να δοθούν και μερικές μάχες τακτικής. Από αυτή την άποψη ας εμποδίσουμε την εικόνα που θα ακούσουμε πιθανά και πάλι από διάφορα «παπαγαλάκια» ότι “ο χάρτης είναι μπλε”».