Αρμοδίως αναρμόδιοι. Της ΕΦΗΣ ΣΤΕΦΟΠΟΥΛΟΥ
Η αποδοκιμαζόμενη «επικάλυψη αρμοδιοτήτων» δεν είναι κάτι που προέκυψε τυχαία. Δημιουργήθηκε συστηματικά από ηγεσίες που ήθελαν κάποια στιγμή να καυχηθούν ότι «έχουν την ευθύνη». Το κράτος – σε αντίθεση με τους πολίτες που είναι ελεύθεροι να κάνουν ότι δεν απαγορεύεται – μπορεί να κάνει μόνο ότι ρητώς επιτρέπεται. Τι επιτρέπεται περιγράφεται στις αρμοδιότητες. Αν πχ το καθάρισμα των ξερόχορτων γύρω από έναν στύλο της ΔΕΗ για την αποφυγή πυρκαγιάς, δεν προβλέπεται στις αρμοδιότητες ενός Δήμου, τότε ο υπάλληλος του Δήμου είναι «αρμοδίως αναρμόδιος» να καθαρίσει τα ξερόχορτα.
Οι αρμοδιότητες αποδίδονταν στους φορείς με προεδρικά διατάγματα ούτως ώστε να γίνεται έλεγχος νομιμότητας από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται διολίσθηση στην απονομή αρμοδιοτήτων όχι μόνο μέσω νόμων αλλά ακόμη και μέσω υπουργικών αποφάσεων. Αυτό σημαίνει ότι δεν γίνεται ενδελεχής έλεγχος ως προς το κατά πόσο υπάρχουν επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες. Η πιο πρόσφατη αποτύπωση δείχνει ότι το 25% των αρμοδιοτήτων των υπουργείων που ισχύουν σήμερα έχουν απονεμηθεί σε αυτά με διατάξεις νόμων, το 12% με υπουργικές αποφάσεις και μόνο το 63% με προεδρικά διατάγματα – ενώ θα έπρεπε να είναι το 100%.
Όμως ακόμα κι αν η αποκάθαρση των αρμοδιοτήτων και η απάλειψη των επικαλύψεων γίνονταν συστηματικά, θα εξακολουθούσε να παραμένει ως πρόβλημα η αδυναμία ζεύξης της αρχής της νομιμότητας, που υπηρετούν οι αρμοδιότητες, με τις αρχές της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας. Η μετάβαση από τις αρμοδιότητες στον επιχειρησιακό σχεδιασμό, είναι αδύνατη όσο η έννοια των πεδίων πολιτικής δεν ενσωματώνεται στη διοικητική πρακτική. Το πεδίο πολιτικής, ως ένας τομέας παρέμβασης του κράτους με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων, δίνει τη δυνατότητα μετάβασης από έναν παντοδύναμο υπουργό που μοιράζει αρμοδιότητες, σε ένα σκοπό τον οποίο υπηρετούν δημόσιοι υπάλληλοι και για τον οποίο δαπανώνται συγκεκριμένοι πόροι.
Σήμερα, παρά τις επαναλαμβανόμενες εξαγγελίες της κυβέρνησης περί αποκάθαρσης των συναρμοδιοτήτων, τίποτα δεν έχει γίνει. Αντιθέτως, με τις καθημερινές «κατά παρέκκλιση» διατάξεις που υιοθετεί η κυβέρνηση, περιπλέκει ακόμα περισσότερο το ήδη μη λειτουργικό κουβάρι των αρμοδιοτήτων. Η κακοκαιρία, έφερε απλά στο προσκήνιο την πληθώρα των αρμοδίως αναρμόδιων, οι οποίοι είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεχωρίσει ο (υποτιθέμενος) ηγέτης, «με εντολή» του οποίου λύνεται κάθε πρόβλημα!
Δημοσίευση από “Political”