Το προσφυγικό και τα εργατικά χέρια. Του Λευτέρη Παπαγιαννάκη

Το τελευταίο διάστημα η Κυβέρνηση μέσω του αρμόδιου υπουργού μετανάστευσης και ασύλου μιλάει όλο και συχνότερα για νόμιμες οδούς μετανάστευσης, αλλά και τη νομιμοποίηση εργατών γης χωρίς χαρτιά που ήδη βρίσκονται στην χώρα για την κάλυψη κενών, κυρίως στον πρωτογενή τομέα.

Προφανώς δεν άλλαξε πολιτική στάση η κυβέρνηση, μέλη της οποίας έχουν δηλώσει κατά καιρούς ότι δεν χρειαζόμαστε μετανάστες, απλά η πραγματικότητα και ο ρεαλισμός που συνεπάγεται επικράτησαν.

Η έλλειψη εργατικού δυναμικού η οποία τα τελευταία χρόνια έγινε εξαιρετικά εμφανής είναι πλέον ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα για την ελληνική οικονομία αφού επηρεάζει κρίσιμους τομείς.

Δυστυχώς η Ελλάδα εδώ και δεκαετίες δεν έχει φροντίσει να έχει μια εθνική μεταναστευτική πολιτική και επιλέγει να παρεμβαίνει εφόσον προκύψει ανάγκη ή κρίση. Η ανάγκη λοιπόν για εργατικό δυναμικό οδηγεί τις ελληνικές κυβερνήσεις να ψάξουν λύσεις για την ενίσχυση του. Οι διμερείς συμφωνίες με συγκεκριμένες χώρες, οι οποίες επιτρέπουν σε ανθρώπους να έρθουν στη χώρα για να εργαστούν νόμιμα αλλά χωρίς άλλα δικαιώματα (πχ οικογενειακή επανένωση) δεν είναι αποτελεσματικές.

Επιπλέον αυτό δεν είναι μεταναστευτική πολιτική, αλλά, κυρίως, μια εργασιακή ρύθμιση.

Επειδή οι ελλείψεις δεν αφορούν μόνο στην Ελλάδα, και άλλες χώρες παίρνουν αντίστοιχα μέτρα. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι τα μέτρα αυτά βασίζονται σε μια πιο ενταξιακή λογική, δηλαδή προσφέρονται δυνατότητες νόμιμης μακράς διαμονής. Βασικά όποιος θέλει να δουλέψει παίρνει μια «κανονική» άδεια διαμονής με όλα τα δικαιώματα. Προσθέστε σε αυτό και ότι παρέχεται, ανάλογα με την εθνική νομοθεσία, πρόσβαση στην πολιτογράφηση. Κάποιες χώρες μειώνουν τα χρόνια για την πρόσβαση στην πολιτογράφηση για να δώσουν επιπλέον κίνητρα σε μια λογική ανταγωνισμού.

Επειδή η επιλογή των διμερών συμφωνιών αποτυγχάνει ακριβώς επειδή η Ελλάδα δεν προσαρμόζεται σε αυτό τον «ανταγωνισμό», απαιτούνται πιο δραστικά μέτρα. Η κυβέρνηση ανοίγει λοιπόν τη συζήτηση για τη νομιμοποίηση εργατών χωρίς χαρτιά που είναι ήδη στην Ελλάδα στη «μαύρη αγορά».

Θα πρέπει να δούμε τις λεπτομέρειες του σχεδίου ώστε να διαπιστώσουμε ποια προσέγγιση θα επιλέξει η κυβέρνηση: εργασιακή ή πιο ενταξιακή.

Όλα αυτά φυσικά δεν είναι άσχετα με την συζήτηση για το προσφυγικό, την αύξηση των ροών, την φύλαξη των συνόρων και την ανάγκη για μια νέα συμφωνία με την Τουρκία. Η έλλειψη κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού οδηγεί της ΕΕ και τα κράτη μέλη σε αναποτελεσματικές λύσεις. Το παράδειγμα της αποτυχίας της Κοινής Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας είναι πολύ ενδεικτικό για το πως έγινε η διαχείριση «κρίσης του 2015. Επειδή τίποτα δεν έχει αλλάξει και οι ροές πάλι αυξάνονται, η επιλογή είναι να ξανακάνουμε το ίδιο με την μορφή μιας νέας συμφωνίας με την Τουρκία. Αναμένουμε να δούμε το περιεχόμενο ώστε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη άποψη.

Η ανθρώπινη κινητικότητα είτε υπό την οπτική της μετανάστευσης είτε του προσφυγικού είναι ένα ζήτημα που διαχειριστικά απαιτεί σχεδιασμό, αξιολόγηση και χρόνο. Εάν δεν υπάρχουν αυτά τότε γίνονται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης με αρνητικές συνέπειες σε επίπεδο κοινωνικής αντίδρασης και εκλογικών αποτελεσμάτων.

Αναδημοσίευση από το ieidiseis.gr