Τι μπορεί να εισφέρει το δημόσιο μάνατζμεντ στο νέο ΕΣΥ; Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΡΚΑΤΣΟΥΛΗ

Η διοικητική επιστήμη και η οργανωσιακή θεωρία έχουν αναδείξει ορισμένες πτυχές της διοίκησης των πολιτικών υγείας και των υγειονομικών μονάδων που μπορεί να εμπλουτίσουν την σχετική προβληματική για το νέο ΕΣΥ. Αυτές είναι:

1. Η αναδιοργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας συναρτάται άμεσα προς την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εάν παραμείνουμε, απλώς, στην αποσυγκέντρωση ορισμένων υπηρεσιών και στην περιφερειακή οργάνωση των δομών του Υπουργείου Υγείας, είναι αδύνατον να έχουμε μια διατηρήσιμη λύση σε βάθος χρόνου. Η ένταξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στις λειτουργίες και τις δομές της αυτοδιοίκησης μπορεί να διασφαλίσει, όχι μόνον, τους πόρους που απαιτούνται για να λειτουργήσει με επάρκεια η πρωτοβάθμια φροντίδα, αλλά να νομιμοποιήσει και να διασφαλίσει την καλή λειτουργία της. Τα παραδείγματα καλής λειτουργίας δημοτικών ιατρείων ανά την Ελλάδα συνηγορούν υπέρ του ισχυρισμού μας αυτού.

2. Η αύξηση των υγειονομικών περιφερειών από 7 σε 13,προκειμένου να συμπέσουν με τις διοικητικές περιφέρειες, θα διαιωνίσει την λειτουργική δυαρχία και τον δομικό πληθωρισμό. Η μεταρρύθμιση του ΕΣΥ δεν μπορεί να πετύχει, εάν οι υγειονομικές περιέφερειες δεν ενσωματωθούν στις διοικητικές μονάδες των αιρετών περιφερειών. Η πρακτική να μπορεί κάθε υπουργείο να αποκεντρώνει κατά το δοκούν, οδηγεί σε αδυναμία συντονισμού, πτωχή ποιότητα υπηρεσιών στους πολίτες και κατασπατάληση πόρων.

Ο επανασχεδιασμός του υγειονομικού χάρτη πρέπει να γίνει μετά την εκπόνηση ενός λεπτομερειακού καθολικού σχεδίου το οποίο θα πρέπει να τεθεί σε ευρεία διαβούλευση. Εννοείται ότι είναι κομβικής σημασίας θέμα όχι μόνον το πως αλλά και το ποιός θα αποφασίζει εκάστοτε για τον ανασχεδιασμό. Στην δική μας πρόταση, ο ανασχεδιασμός αποτελεί μέρος της διοικητικής λειτουργίας μιας οργάνωσης και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να σχεδιάζεται και να εκτελείται από το διοικητικό επίπεδο στο οποίο ανήκει η οργάνωση (πανεπιστημιακό νοσοκομείο, κέντρο υγείας, δημοτικό ιατρείο).

3. Αποτελεί καλή πρακτική η διάκριση των διοικητικών αρμοδιοτήτων/λειτουργιών (επιτελικές-εκτελεστικές-υποστηρικτικές-ελεγκτικές-παροχικές) σε διαφορετικά επίπεδα διοίκησης.

Δεχόμενοι ότι ο επιτελικός φορέας άσκησης πολιτικής στα θέματα υγείας είναι το Υπουργείο Υγείας, τότε, σ’ αυτό και μόνον ανήκει ο σχεδιασμός, η παρακολούθηση της εφαρμογής και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των υγειονομικών μονάδων.

Η πρόταση που διατυπώνεται από ορισμένους για την δημιουργία ξεχωριστής δομής που θα αναλάβει την αξιολόγηση των μονάδων είναι εσφαλμένη και δεν θα αποδώσει τα προσδοκώμενα. Η διοικητική εμπειρία δείχνει ότι η προσθήκη ενός ακόμη ανα βαθμού διοικητικού ελέγχου, οδηγεί σε επικαλύψεις με υφιστάμενες δομές και σε επίταση της σύγχυσης.

Οι ΥΠΕ θα μπορούν ως τμήματα των διοικητικών περιφερειών να αξιολογούν τις επιδόσεις των οικείων υγειονομικών δομών και του υπηρετούντος προσωπικού, αλλά μόνον το Υπουργείο θα μπορεί να επανασχεδιάζει την συνολική πολιτική, διορθώνοντας λάθη και παραλείψεις.

Η διαδικασία της αξιολόγησης του προσωπικού θα πρέπει να γίνεται με κριτήρια προσαρμοσμένα στην εργασία τους αλλά με τον ίδιο τρόπο που ισχύει για τους εργαζόμενους στις λοιπές μονάδες του δημόσιου τομέα.

4. Ο ορισμός των διοικήσεων των υγειονομικών μονάδων πρέπει να αποτελεί μια διακριτή φάση της διοίκησης του ανθρώπινου δυναμικού. Η επιλογή των διοικήσεων προϋποθέτει την ύπαρξη ενός εξαντλητικού περιγράμματος της θέσης του διοικητή και μια διαφανή διαδικασία επιλογής των αξιότερων. Την εγκυρότητα της διαδικασίας πρέπει εγγυηθεί Ανεξάρτητη Αρχή.

Όσον, δε, αφορά τις προσλήψεις στον κλάδο θα πρέπει να υπάρξει μια αναμόρφωση του κλαδολογίου στη βάση καινούργιων περιγραμμάτων θέσεων καθώς και μια αξιόπιστη μεθοδολογία εκτίμησης των αναγκών των μονάδων σε προσωπικό. Η εκτίμηση των ελλείψεων με βάση συγκυριακά κενά η πιέσεις δεν διασφαλίζει την βιωσιμότητα των επιλογών.

Υπάρχουν, πέραν των προηγουμένων, σημαντικές δυσλειτουργίες που οφείλονται σε πάγιες διοικητικές παθολογίες (οργανωτική κατάτμηση, έλλειμμα συντονισμού, πτωχή αποδοτικότητα) και οι οποίες επηρεάζουν σημαντικές πλευρές της πολιτικής υγείας, όπως εκείνη του χωροταξικού σχεδιασμού η την τηλεϊατρική. Η αντιμετώπισή τους, βραχυπρόθεσμα, μπορεί να προσφέρει κάποιες εμβαλωματικές λύσεις πλην, όμως, μόνον μια γενικότερη διοικητική μεταρρύθμιση μπορεί να διασφαλίσει την βιωσιμότητά τους.

Δημοσίευση από “ieidiseis.gr”