Ο Γ. ΚΑΜΙΝΗΣ (στην ananeotikiaristera.gr): «Η νίκη Μπάιντεν παράθυρο ελπίδας»

Του Κώστα Πανδή

Ο Βουλευτής Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής Γ. Καμίνης, μιλά στην «ananeotikiaristera.gr» για τις αμερικανικές εκλογές και αναφέρει ότι η νίκη Μπάιντεν μας φέρνει συγκρατημένη αισιοδοξία, αφενός, για την αντιμετώπιση της πανδημίας, παίρνοντας η νέα ηγεσία πιο σοβαρά τον ιό και κατευθύνοντας ικανούς πόρους για την αντιμετώπιση του, και, αφετέρου, για την επιστροφή των ΗΠΑ από έναν άφρονα απομονωτισμό στην ενεργή συμμετοχή της στην επίλυση παγκοσμίων προκλήσεων όπως η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή και η καταπολέμηση αυταρχικών καθεστώτων. Εντοπίζει την πολύ μεγάλη πόλωση στο εσωτερικό της αμερικανικής κοινωνίας, όπως και σε άλλες δυτικές κοινωνίες, με την τελείως διαφορετική ψήφο των προοδευτικών αστικών κέντρων σε σχέση με τη συντηρητική περιφέρεια, και το αναγνωρίζει ως μέγιστο πρόβλημα για την κοινωνική συνοχή στο μέλλον.

Για το φαινόμενο Τραμπ θεωρεί, ότι στην Ευρώπη τέτοιου είδους πολιτικοί  εμφανίστηκαν από τις αρχές του2000 (Μπερλουσκόνι, Χάιντερ, κ.α), και ότι η σημερινή ιδιότυπη «Διεθνής του Λαϊκισμού», αποτελούμενη από διάφορους Ευρωπαίους ηγέτες, χάνει έναν σημαντικό σύμμαχο. Εκφράζει τον φόβο ότι αν και οι λαϊκίστικες δυνάμεις έχασαν έδαφος στο πρώτο κύμα της πανδημίας, που η σοβαρότητα και η διαχειριστική επάρκεια ήταν ζητούμενο για τον κόσμο, η συνέχιση της πανδημίας συνοδευόμενη από βαθιά οικονομική κρίση και ανεργία μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και για αυτό χρειάζεται συνεχής επαγρύπνηση.

Η συνέντευξη

Πως σχολιάζετε το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αμερική;

Η επικράτηση του Τζο Μπάιντεν στις Προεδρικές Εκλογές των Η.Π.Α. αποτελεί ένα παράθυρο ελπίδας σε μια περίοδο κατά τα λοιπά ιδιαίτερα δυσοίωνη. 

Υπάρχουν δύο συγκεκριμένα “μέτωπα” στα οποία η εκλογή Μπάιντεν μας δημιουργεί μια συγκρατημένη αισιοδοξια. Το πρώτο είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας, που δυστυχώς φαίνεται σε πολλά σημεία του πλανήτη να μπαίνει σε μια δεύτερη, ακόμη πιο επιθετική φάση. Είναι παρήγορο που στον Λευκό Οίκο θα υπάρχει, από τον Γενάρη, μια ηγεσία που παίρνει στα σοβαρά τον ιό και θα μπορέσει πλέον να κατευθύνει ικανούς πόρους για την αντιμετώπισή του. Το τεράστιο διπλωματικό, επιστημονικό, οικονομικό και ανθρώπινο κεφάλαιο της Αμερικής μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ μιας παρατεταμένης έξαρσης του κορωνοϊού παγκοσμίως και ενος αργού μεν, αλλά τουλάχιστον σταδιακού, περιορισμού του. 

Το δεύτερο σημείο που είναι ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως μπορούμε να αναμένουμε πλέον την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στη διεθνή σκηνή, ξεκινώντας από τις ίδιες τις δομές του πολυπολικού συστήματος. Ήδη, η εξαγγελία του νέου Προέδρου των Η.Π.Α. ότι θα επιστρέψει, από την πρώτη ημέρα της θητείας του στη Συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα, είναι ενδεικτική. Μετά από χρόνια στα οποία η Αμερική επιδόθηκε σε ένα άφρονα απομονωτισμό, είναι ευχάριστο να γνωρίζουμε ότι πλέον θα δούμε ξανά μια ενεργή εμπλοκή της στο διπλωματικό πεδίο, για την επίλυση των τεράστιων παγκόσμιων προκλήσεων, όπως είναι η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή, η καταπολέμηση των αυταρχικών καθεστώτων. Δεν είναι πάντοτε θετική η αμερικανική παρέμβαση, κανένα όμως από αυτά τα παγκόσμια προβλήματα δεν μπορεί να λυθεί χωρίς τη συμμετοχή της Αμερικής.       

Το πλέον ανησυχητικό φαινόμενο που προκύπτει από τις εκλογές αυτές, είναι πως συνεχίζεται η πολύ μεγάλη πόλωση στο εσωτερικό των δυτικών κοινωνιών. Στην Αμερική, και σε άλλες περιπτώσεις όπως το Μπρέξιτ, βλέπουμε δύο κόσμους που δεν μπορούν πια να συνεννοηθούν ούτε στα βασικά: οι κάτοικοι των πολύμορφων, προοδευτικών αστικών κέντρων ψηφίζουν τελείως διαφορετικά από τη συντηρητική περιφέρεια. Οικοδομούμε δηλαδή αποκομμένες, κατακερματισμένες κοινωνίες που λειτουργούν ως “φούσκες” και αυτό μακροπρόθεσμα μόνο καλό δεν είναι για την κοινωνική συνοχή. 

Το φαινόμενο Τραμπ είναι απειλή για την Ευρώπη;

Το φαινόμενο Τραμπ δεν δημιουργήθηκε φυσικά από τον ίδιο τον Τραμπ. Στην Ευρώπη ειδικά, μπορούμε να πούμε ότι προηγηθήκαμε στην επώαση τέτοιων πολιτικών, ήδη από τη δεκαετία του 2000, με την περίπτωση Μπερλουσκόνι, Χάιντερ στην Αυστρία κ.α.. Οι όποιες λοιπόν λαϊκιστικές  και ξενοφοβικές δυνάμεις δρουν στην Ευρώπη, το κάνουν ανεξάρτητα από τον Τραμπ. 

Σίγουρα, ευρωπαίοι ηγέτες, στην Ουγγαρία, την Πολωνία, την Ιταλία και αλλού, που ανήκουν σε αυτή την ιδιότυπη “Διεθνή του Λαϊκισμού” χάνουν έναν πολύ σημαντικό σύμμαχο και ένα χρήσιμο παράδειγμα: δεν θα μπορούν πλέον εύκολα να “δείξουν” τον Τραμπ για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους. Μπορεί επίσης, στην πρώτη φάση της πανδημίας, οι δυνάμεις του λαϊκισμού να έχασαν έδαφος, μιας και ο κόσμος χρειαζόταν σοβαρότητα και διαχειριστική επάρκεια, αλλά η τάση αυτή δεν είναι δεδομένο ότι θα συνεχιστεί. Ήδη, παρατηρούμε στην Ευρώπη μια κόπωση του πληθυσμού και μια σταδιακή αμφισβήτηση των επιστημονικών δεδομένων, των ιατρικών υποδείξεων και των κυβερνητικών μέτρων που τα συνοδεύουν. Τέτοιες θεωρίες μπορεί να μην είναι ακόμα πλειοψηφικές, αλλά ποιός μπορεί να είναι σίγουρος ότι αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει όσο η πανδημία συνεχίζει ακάθεκτη και η οικονομική ζημιά και η ανεργία ξεφεύγουν από κάθε πρόβλεψη; 

Σε μια τέτοια περίπτωση, όλο το ιδεολογικό οπλοστάσιο που υιοθέτησε ο Τραμπ και άλλοι λαϊκιστές ηγέτες (π.χ. ο Μπολσονάρο στη Βραζιλία) μπορεί να καταστεί και πάλι ελκυστικό: το αφήγημα ότι πολιτικές και επιστημονικές ελίτ δεν ενδιαφέρονται για τον απλό κόσμο, η συνομωσιολογία για τα εμβόλια και τον “έλεγχο του πληθυσμού”, η απαξίωση της επιστήμης και της τεχνοκρατικής προσέγγισης, η περιφρόνηση των γραπτών και άγραφων κανόνων της δημοκρατίας. Χρειάζεται, λοιπόν, διαρκής επαγρύπνηση.