Νεοδεξιοί. Του Γιώργου Σιακαντάρη
Κάπου στη δεκαετία του 1960 στις ΗΠΑ αρχικά και στη Μεγάλη Βρετανία στη συνέχεια εμφανίστηκε το ρεύμα του νεοσυντηρητισμού. Παλιοί φιλελεύθεροι οι περισσότεροι εκ των υποστηρικτών του, άρα από το χώρο της αμερικανικής Αριστεράς, ενστερνίστηκαν την ιδέα του κομμουνιστικού κινδύνου και σταδιακά άρχισαν να υποστηρίζουν τον «εκπολιτιστικό» ρόλο των ΗΠΑ σ’ ένα κόσμο που δήθεν απειλούσε να τον κυριεύσει ο σοβιετικός κομμουνισμός. Από την άλλη αποδέχονταν τη βασική αρχή του νεοφιλελευθερισμού, την έννοια και την προτεραιότητα της ατομικής ευθύνης και την απορρέουσα απ’ αυτήν «αξιοκρατία». Ανεξέλεγκτες από τον ΟΗΕ στρατιωτικές επεμβάσεις των ΗΠΑ στον Τρίτο Κόσμο και την Λατινική Αμερική, απομόνωση της ΕΣΣΔ, ατομική ευθύνη, ελεύθερη αγορά, δημοσιονομική πειθαρχία, αντιπληθωρισμός, ελεύθερο απαλλαγμένο από κάθε είδους δασμούς εμπόριο, λιγότερο κράτος, αν και άφηναν κάποιο χώρο για ένα μικρό επιδοματικό Κράτος Πρόνοιας, ηθικό πλεονέκτημα έναντι των ανήθικων «φιλελεύθερων» ήταν μερικές από τις κυρίαρχες αρχές τους.
Αν δούμε όλα αυτά δεν είναι τυχαίο που το 2024 τάχθηκαν κατά της εκλογής στην προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ. Περισσότεροι από 200 συνεργάτες του Μπους του νεότερου, αλλά και ο Μακέιν, ο Ρόμνεϊ και κυρίως ο Ντικ Τσέινι , αντιπροέδρος των ΗΠΑ κατά τις δυο θητείες του Μπους του νεότερου, υποστήριξαν την Κάμαλα Χάρις. Ήταν αυτοί όμως που με την πολιτική αποθέωσης της ατομικής ευθύνης και της «αξιοκρατίας, με τη συνενοχή και των Δημοκρατικών, οδήγησαν την «Αμερική της σκουριάς» αλλά και των μεσαίων τάξεων στις αγκαλιές του τραμπισμού. Οι νεοσυντηρητικοί είχαν κάτι που εκκόλαψε τον τραμπισμό. Την άγνοια της έννοιας των ορίων στην επέμβαση των ΗΠΑ στο εξωτερικό και την απόρριψη κάθε συμβιβασμού. Μόνο που ο Τραμπ αυτό που εκείνοι εννοούσαν μη όρια στις επεμβάσεις των ΗΠΑ εκτός της επικράτειάς της, αυτός το εφαρμόζει ως μη όρια στην επέμβαση του κατά της δημοκρατίας εντός της επικράτειας των ΗΠΑ.
Στην Ελλάδα ανάλογο φαινόμενο συνθέτουν αυτοί που κακώς ονομάστηκαν ακροκεντρώοι και όχι νεοδεξιοί, όπως είναι και το σωστό. Πρώην αριστεροί και αυτοί, σε αντίθεση όμως με τους νεοσυντηρητικούς κοιτούν με απόλυτη περιφρόνηση το Κράτος Πρόνοιας και κάθε τι το δημόσιο, κυρίως τα δημόσια πανεπιστήμια, αλλά όπως οι νεοσυντηρητικοί θεοποιούν την «αξιοκρατία» και την ατομική ευθύνη, των άλλων όμως. Αυτοί οι νεοδεξιοί απαξιώνουν τη γιορτή της Πρωτομαγιάς ως κομμουνιστική γιορτή. Προβάλλουν ως θεματοφύλακες της δημοκρατίας κατατάσσοντας όλους και όλες που δεν συμφωνούν μαζί τους είτε στους φασίστες, είτε τις περισσότερες φορές στους σταλινικούς. Είναι αντικρατιστές για τους δημόσιους υπάλληλους και κρατιστές για τις ιδιωτικές εταιρείες. Αρνούνται το «ηθικό πλεονέκτημα» της Αριστεράς- και καλά κάνουν- αλλά πιστεύουν στο δικό τους «ηθικό πλεονέκτημα». Υπερασπίζονται τη δημοκρατία, αλλά μια δημοκρατία αφυδατωμένη από τις κοινωνικές της προτεραιότητες, επομένως επί της ουσίας μια μη δημοκρατική δημοκρατία. Πολλοί τους ονομάζουν «κυριακίστας», οπαδούς δηλαδή του Κυριάκου Μητσοτάκη. Τίποτα το πιο αναληθές. Δεν υποστηρίζουν τον πρωθυπουργό επειδή τον «αγαπούν» ή επειδή συμφωνούν μαζί του, τον υποστηρίζουν επειδή νομίζουν πως η διαιώνιση της κυριαρχίας του, θα θέσει ταφόπλακα σε οποιαδήποτε επιστροφή της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς στην κυβέρνηση. Αυτό φοβούνται. Γι’ αυτό και του δίνουν δίκιο για τις υποκλοπές, μιλούν για «εμπόρους» και «τυμβωρύχους» των Τεμπών, είναι μαζί του όταν προωθεί τη διαγραφή φοιτητών από την κυβέρνηση και όχι από τα ίδια τα πανεπιστήμια, ακυρώνοντας το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ, είναι μαζί του και όταν μιλά υπέρ της πανεπιστημιακής αστυνομίας, αλλά και όταν την αρνείται, αρνούνται την ακρίβεια κατεβάζοντας τις τιμές στη Γαλλία, τα βλέπουν όλα τέλεια με το κράτος δικαίου μας, ακόμη και με τον Άδωνη συμφωνούν γι’ όσα συμβαίνουν στο χώρο της υγείας. Με τον Μητσοτάκη ό,τι και αν κάνει. Αρκεί να κρατά την Αριστερά στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας». «Εξοργίστηκαν» με το «ή εμείς ή αυτοί» του Αλέξη Τσίπρα, αλλά είναι και αυτοί οπαδοί της αντίληψης του Καρλ Σμιτ για την πολιτική ως αναζήτηση και αντιμετώπιση του εχθρού. Και βέβαια ο εχθρός είναι πάντα ο αριστερός, ο μαρξιστής, ο σοσιαλδημοκράτης, ο προοδευτικός, ακόμη και ο φιλελεύθερος. Όσο και αν οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται ως γνήσιοι φιλελεύθεροι, ξεχνούν τις αρχές του φιλελευθερισμού, όταν αυτές αφορούν τους άλλους και όχι τους εαυτούς τους. Τάσσονται με τον Καρλ Πόπερ, όταν αυτός δήλωνε πως δημοκρατία είναι εκείνη η κατάσταση στην οποία μπορείς ν’ αλλάξεις την κυβέρνηση χωρίς να καταφύγεις σε αιματοχυσία, αλλά επί της ουσίας δεν θέλουν καμία εναλλαγή στην εξουσία.
Μια ένσταση μόνο στον όρο έχω, όπως προανέφερα. Δεν έχουμε εδώ να κάνουμε με «ακροκεντρώους». Ούτε και με «νεοσυντηρητικούς». Έχουμε να κάνουμε με καθαρούς νεοδεξιούς, για τους οποίους ο σκοπός (η εξαφάνιση της Αριστεράς) αγιάζει τα μέσα (διαιώνιση της διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ). Κάθε άλλη ψυχολογική ερμηνεία (μισούν τα νιάτα τους κλπ.) συσκοτίζει και δεν φωτίζει τα πράγματα. Θέλουν τη Δεξιά επειδή φοβούνται την Κεντροαριστερά-Αριστερά. Δεν είναι όμως «Γεωργαλάδες» ή «Θεοφύλακτοι Παπακωνσταντίνοι». Αυτοί, αν μη τι άλλο, είχαν συνείδηση τι υποστήριζαν. Προτιμούσαν τον δεξιό από τον αριστερό ολοκληρωτισμό. Ήταν δηλωμένοι εχθροί της δημοκρατίας. Οι νεοδεξιοί «υπερασπίζονται» τη δημοκρατία, αλλά επί της ουσίας απορρίπτουν το πιο σημαντικό της στοιχείο: Την εναλλαγή των κυβερνήσεων. Είναι αντιδημοκράτες «φίλοι της δημοκρατίας».
Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.dnews.gr