Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ (στην ananeotikiaristera.gr): «ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΜΑΧΗ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙ ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ»

Του Κώστα Πανδή

Ο Γραμματέας του Κινήματος Αλλαγής Μανώλης Χριστοδουλάκης μιλά στην «ananeotikiaristera.gr» για την επιτάχυνση των ιδεολογικών συγκρούσεων της επόμενης δεκαετίας που θα έρθει ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Εκτιμά ότι η ιδεολογική αντιπαράθεση θα κινηθεί σε 3 βασικούς άξονες: τα εργασιακά, τη θεσμική λειτουργία της δημοκρατίας, το ρόλο και την προοπτική της Ευρωπαϊκής  Ένωσης.

Τονίζει ότι το σοσιαλδημοκρατικό ιδεολογικό μοντέλο αναδείχθηκε ως η κυρίαρχη ιδεολογική και πολιτική πρόταση στη πολιτική συγκυρία της πανδημίας. Προτείνει για τις σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις σε  Ελλάδα και Ευρώπη απόλυτες και ξεκάθαρες απαντήσεις στα ιδεολογικά ζητήματα που θα προκύψουν, μακριά από δογματισμούς και ιδεοληψίες και χτίσιμο νέων κοινωνικών συμμαχιών στη βάση αυτών που δοκιμάστηκαν και πλήττονται ακόμα από τη νέα κρίση.

Η συνέντευξη

Ποιες οι ιδεολογικές και πολιτικές προεκτάσεις από την υγειονομική κρίση στη νέα εποχή;

Είναι κοινά αποδεκτό πως αυτή η πρωτοφανής κρίση που βιώσαμε με την πανδημία του κορωνοϊού, πέραν της απειλής της ανθρώπινης ζωής, συνετέλεσε και στην επιτάχυνση των ιδεολογικών συγκρούσεων  της επόμενης δεκαετίας. Προφανώς και μια τόσο απότομη και απόλυτη μεταβολή του μοντέλου κοινωνικής λειτουργίας μας, έχει προεκτάσεις σε πάρα πολλούς άξονες της ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Θα κρατήσω, όμως, τους 3 βασικότερους για μένα.

Πρώτον, είναι ο τρόπος «εισβολής» της νέας τεχνολογίας σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Από τη μία πλευρά, λοιπόν, υπάρχει η συντηρητική αντίληψη που την αντιλαμβάνεται ως μέσο νομιμοποίησης και μονιμοποίησης των ελαστικών σχέσεων εργασίας, αλλά και μιας βίαιης μεταστροφής σε ένα απόλυτα αυτοματοποιημένο παραγωγικό μοντέλο, χωρίς κανένα στάδιο μετάβασης, που θα πλήξει ευθέως το υφιστάμενο, και ειδικά το μη εξειδικευμένο και μη καταρτισμένο, εργατικό δυναμικό με τις αντίστοιχες κοινωνικές επιπτώσεις. Στον αντίποδα υπάρχει προοδευτική αντίληψη που αντιλαμβάνεται τη σύγχρονη τεχνολογία ως μέσο ενίσχυσης της αποδοτικότητας της εργασίας και ως μέσο ελάφρυνσης της βεβαρημένης καθημερινότητας του ανθρώπου.

Δεύτερον, η λεπτή ισορροπία που διαμόρφωσε ο ισχυρός κρατικός συγκεντρωτισμός και παρεμβατισμός ανάμεσα στα ατομικά δικαιώματα της φιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας και τον αυταρχισμό της απολυταρχικής εξουσίας. Δηλαδή, η θωράκιση της θεσμικής λειτουργίας της δημοκρατίας και η περαιτέρω διεύρυνση του πολιτικού φιλελευθερισμού στις σύγχρονες κοινωνίες, έναντι μιας συστηματικά εκφυλισμένης δημοκρατίας που βρίσκει αφορμή για την επιβολή ενός αυταρχικού καθεστωτισμού.

Και τρίτον, ο ρόλος και η προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι οικονομικές προεκτάσεις της κρίσης και η καθολική πλέον ευρωπαϊκή της διάσταση, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο το θέμα της αμοιβαιοποίησης του χρέους των ευρωπαϊκών οικονομιών και της ομογενοποίησης της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής, βάζουν ξανά στο τραπέζι, ίσως για τελευταία φορά, το στρατηγικό σταυροδρόμι της Ένωσης. Το δρόμο προς την πολιτική της ενοποίηση και ολοκλήρωση, ή την ολοκλήρωση του εθνικού απομονωτισμού και την ουσιαστική διάλυση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα στις νέες συνθήκες

Καταρχάς, να ξεκινήσουμε κάνοντας την κοινή παραδοχή ότι η σοσιαλδημοκρατία μπήκε στην κρίση του κορωνοϊού ηττημένη. Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη. Όμως, είναι γεγονός, ότι αυτές οι ακραίες και πρωτόγνωρες συνθήκες που ζήσαμε, επέβαλαν την μεταστροφή – συναφών και μη – ιδεολογικών ρευμάτων στη βάση των παραδοσιακών σοσιαλδημοκρατικών αρχών και αξιών. Το είδαμε στην ανάγκη αξιοποίησης του δημόσιου τομέα και ειδικά ως προς τα συστήματα υγείας τόσο της Ευρώπης όσο συγκεκριμένα και της χώρας μας. Το είδαμε στην ανάγκη επιβολής ρυθμιστικών κανόνων στην αγορά για τη στήριξη των πληττόμενων επιχειρήσεων και κλάδων. Το είδαμε στην ανάδειξη εκ νέου της αξίας της συλλογικότητας και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Δηλαδή, στο παραδοσιακό σοσιαλδημοκρατικό ιδεολογικό μοντέλο που αναδείχθηκε ως η κυρίαρχη ιδεολογική και πολιτική πρόταση στην πολυσύνθετη πολιτική συγκυρία της πανδημίας.

Αυτό το οξυγόνο επιβεβαίωσης αλλά και ανάκτησης της εμπιστοσύνης της κοινωνικής βάσης στο δικό μας μοντέλο σκέψης και αντίληψης πρέπει να είναι το έναυσμα για την αυθεντική έκφραση των σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Να απαντήσει απόλυτα και ξεκάθαρα στα ιδεολογικά ζητήματα που έφερε η κρίση της πανδημίας, να αφήσει πίσω πιθανούς δογματισμούς και ιδεοληψίες, που πολλές φορές αλλοίωσαν την ανάγκη εκσυγχρονισμού του αφηγήματος της, και φυσικά, να χτίσει νέες κοινωνικές συμμαχίες στη βάση αυτών που δοκιμάστηκαν και πλήττονται ακόμα, ως οι πιο «ευάλωτοι», μπροστά στη νέα κρίση. Έχουμε τα ερωτήματα, αποκτήσαμε νέα όπλα, ήρθε η ώρα για μια αποτελεσματική ιδεολογική μάχη που θα διαμορφώσει τις επόμενες δεκαετίες.