“Και πράγματι, η Ιστορία αποφάνθηκε”. Του ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ
Πριν ακριβώς, 46 χρόνια, στις 8 Δεκεμβρίου 1974 έλαβε χώρα ένα από τα σημαντικότερα πολιτειακά γεγονότα, το οποίο καθόρισε τη σημερινή μορφή της ελληνικής δημοκρατίας. Στο τότε δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974, οι Έλληνες κλήθηκαν να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο ψηφοδέλτια: το ένα χρώματος καφέ, το οποίο ανέγραφε «ΒΑΣΙΛΕΥΟΜΕΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» και το άλλο πράσινης απόχρωσης, με την ένδειξη «ΑΒΑΣΙΛΕΥΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ». Να επιλέξουν δηλαδή, για μια ακόμα φορά, στη σύγχρονη πολιτική ιστορία μας, εάν ο έκπτωτος βασιλέας θα επέστρεφε στη χώρα ως ο Αρχηγός του Κράτους.
Οι όροι και οι συνθήκες τόσο της προεκλογικής εκστρατείας όσο και της διενέργειας του δημοψηφίσματος καθορίστηκαν με κάθε λεπτομέρεια με το με το π.δ. 805/1974, όπου προβλέφθηκε η δυνατότητα των ενδιαφερόμενων πολιτών και σύμφωνα με τα υφιστάμενα, τότε, μέσα επικοινωνίας, να οργανώσουν την ελεύθερη υποστήριξη της αβασίλευτης ή της βασιλευόμενης δημοκρατίας.
Η προεκλογική εκστρατεία, ήταν πρωτόγνωρη για τα, μέχρι τότε, ιστορικά καθιερωμένα της χώρας. Προβλεπόταν η μη ανάμειξη, σ’ αυτήν, των κομμάτων αλλά η αντιπαράθεση των δύο «προτάξεων» μέσω κοινωνικών τους εκπρόσωπων. Την πλευρά των αντιμοναρχικών εκπροσώπησαν με περισσή επάρκεια οι Μάριος Πλωρίτης, Λεωνίδας Κύρκος, Γεώργιος Κουμάντος, Φαίδων Βεγλερής, Αλέκος Παναγούλης και Κώστας Σημίτης ενώ το βάρος των μοναρχικών ανέλαβε ο απόστρατος αξιωματικός, Τζανετής αλλά και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος με τηλεοπτικό του μήνυμα. Η εκλογική διαδικασία εξελίχθηκε με απόλυτη νομιμότητα, το αποτελέσματα του δημοψηφίσματος εκείνου δεν αμφισβητήθηκε από κανέναν σοβαρά.
Όμως, η γενικευμένη αποδοχή του αποτελέσματος εκείνου «διαταράχθηκε» 14 χρόνια αργότερα, όταν, σε συνέντευξή του στο Λονδίνο, ο αείμνηστος Κων. Μητσοτάκης, χαρακτήρισε ως «anfair” την όλη διαδικασία του δημοψηφίσματος. Ο αρχηγός –τότε- της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είχε δηλώσει ότι: «Το τι έγινε το 1974 είναι ένα θέμα που θα το κρίνει η ιστορία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν άδικο το δημοψήφισμα, με την έννοια ότι ο τότε ακόμα βασιλιάς Κωνσταντίνος δεν είχε τη δυνατότητα να κάνει εκστρατεία για το δημοψήφισμα στην Ελλάδα και ήταν υποχρεωμένος να μείνει στο Λονδίνο».
O αναπόφευκτες εντονότατες αντιδράσεις που ακολούθησαν την πιο πάνω δήλωση, επανέφερε στο προσκήνιο βασικές πτυχές της νεώτερης ιστορίας της χώρας και του ακανθώδους πολιτειακού ζητήματος. Η εγχώρια πολιτική ιστορία είχε ήδη καταγράψει άλλες οκτώ αντίστοιχες διαδικασίες ( δημοψηφίσματα (1862, 1920, 1924, 1926, 1935, 1946, 1968 και 1973), οι περισσότερες εκ των οποίων, πέραν της μορφής του πολιτεύματος, αφορούσαν και στην επιστροφή ή μη του έκπτωτου τότε βασιλέα. Σε όλα σχεδόν, οι διεδικασίες, με ειδική αναφορά στα δύο τελευταία δημοψηφίσματα του 1935 και του 1946, έλαβαν χώρα απόντων των βασιλέων. Στη τότε δήλωσή του, ο Κων. Μητσοτάκης είχε καταλήξει με την αναφορά ότι « Η ιστορία θα κρίνει την όλη τότε διαδικασία».
Και πράγματι, η ιστορία αποφάνθηκε ότι το κορυφαίο εκείνο γεγονός ενέταξε την χώρα στις σύγχρονες ευρωπαΙκές δημοκρατίες και στον πυρήνα των σύγχρονων πολιτικών διεργασιών>
Δημοσίευση από εφημερίδα “ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ”
