Η ακεραιότητα θέλει αρετή και τόλμη. Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΡΚΑΤΣΟΥΛΗ

Ο «Συμβούλος Ακεραιότητας» θα αποτελεί, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του νομοσχεδίου που συζητείται στη Βουλή,  ένα «εμπιστευτικό σημείο επαφής για τους υπαλλήλους κάθε δημόσιου φορέα, προκειμένου να αναζητήσουν υποστήριξη, ενημέρωση και συμβουλή σχετικά με θέματα ηθικής και ακεραιότητας στο χώρο εργασίας τους». Στα θέματα αυτά  συγκαταλέγονται ζητήματα «διαφθοράς, παρενόχλησης, διακρίσεων, ηθικών διλημμάτων και παρατυπιών». 

Το περίγραμμα εργασίας των συμβούλων ακεραιότητας σε χώρες με παράδοση στην εφαρμογή του θεσμού είναι, όμως, περισσότερο ευρύ. Ο Σύμβουλος συνδράμει την υπηρεσία στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει, προτείνει και βρίσκει λύσεις προκειμένου να αποφεύγονται οι περιπλοκές και οι συγκρούσεις μεταξύ υπηρεσιών. Διευκολύνει και ενισχύει την επικοινωνία μεταξύ των εμπλεκομένων, προσφέροντας ιδέες και τεχνικές εξόδου από  τον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας. Ο Σύμβουλος πρέπει, επίσης, να μπορεί να συνεργάζεται με τους πολίτες-πελάτες των δημοσίων υπηρεσιών και, γι’ αυτό πρέπει να διαθέτει ειδική εκπαίδευση και κατάρτιση.

Ο Σύμβουλος Ακεραιότητας βοηθά την υπηρεσία να ανταποκριθεί στην αποστολή της, χωρίς να απομονώνει τμήματα του έργου της η στελέχη της από διαφορετικές βαθμίδες. Υπό την έννοια αυτή, οι συστάσεις του δεν  αφορούν μόνον ένα τμήμα της διοικητικής ιεραρχίας αλλά το σύνολο της υπηρεσίας, δηλαδή, τόσο το διοικητικό όσο και το πολιτικό τμήμα της. Για να συμβεί, όμως, αυτό ο Σύμβουλος πρέπει να έχει κατοχυρώσει την ανεξαρτησία του, ιδίως από παρεμβάσεις και πιέσεις της ανώτατης διοικητικής και πολιτικής ιεραρχίας. Η υπαγωγή του Συμβούλου στο «γραφείο υπουργού», του στερεί, όμως, αυτή την βασική ιδιότητα.

Έχοντας ένα δύσκολο έργο, ο Συμβουλος Ακεραιότητας πρέπει να διαθέτει όχι μόνον τα τυπικά προσόντα αλλά και την ουσιαστική γνώση που θα αποκτήσει μέσα από την συνεχιζόμενη κατάρτισή του.  Όταν θα δημιουργηθεί η πρώτη κρίσιμη μάζα συμβούλων που θα λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές γνώσης, θα έχει μπει η βάση για μια αξιόπιστη συνέχεια.

Εάν δεν συμβεί αυτό, ο θεσμός μπορεί να εκφυλιστεί και να μετατραπεί σε μια δεξαμενή χρυσοκάνθαρων που θα προσθέσουν ένα ακόμη βάρος στη δημόσια διοίκηση.

Κρίσιμο, επίσης, θέμα αποτελεί η τεχνική οργάνωση του εγχειρήματος. Πρέπει να υπάρξει μια προτεραιοποίηση των δημοσίων φορέων στους οποίους θα εγκατασταθεί ο Σύμβουλος Ακεραιότητας. Είναι απολύτως ανέφικτο να υπάρξουν, στο αμέσως επόμενο διάστημα, 1698 Σύμβουλοι στους 1698 δημόσιους φορείς που υπάρχουν στη χώρα μας.

Η αξιολόγηση του έργου του Συμβούλου πρέπει να μην περιοριστεί στη συνήθη, γραφειοκρατική αξιολόγηση. Απαιτούνται δείκτες αξιολόγησης της επίδοσής του που θα συμφωνηθούν μεταξύ του ανεξάρτητου φορέα που θα διαθέτει τους Συμβούλους και των δημοσίων υπηρεσιών που θα μισθώνουν τις υπηρεσίες του.

Η χώρα μας, έχοντας παράδοση στην μη εφαρμογή και την πλημμελή εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, επιχειρεί ένα σημαντικό βήμα. Ο Σύμβουλος Ακεραιότητας μπορεί να είναι μια σπουδαία μεταρρύθμιση, εάν οι εφαρμοστές του νόμου καταφέρουν να  τον προστατεύσουν από την Σκύλλα του πελατειασμού, αφ’ ενός, και την Χάρυβδη της ελληνικής γραφειοπαθολογίας, αφ’ ετέρου.

Δημοσίευση από “ΤΑ ΝΕΑ”