Ε. ΣΤΕΦΟΠΟΥΛΟΥ (στην «ananeotikiaristera.gr): «ΜΙΑ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ, ΣΤΟΝ ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙ ΚΑΛΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΕΤΣΙ ΩΣΤΕ ΤΑ ΩΦΕΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΑΔΙΑΝΟΜΗΣ ΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΑ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ.».
Του ΚώσταΠανδή
Η Γραμματέας του Τομέα Δημόσιας Διοίκησης του Κινήματος Αλλαγής Εφη Στεφοπούλου μιλά στην «ananeotikiaristera.g» και αναφέρει ότι με την πανδημία αναδείχθηκαν οι ανάγκες για δημόσιες επενδύσεις στον τομέα υγείας και για την ύπαρξη ενός ισχυρού κράτους πρόνοιας, αφού κατά την διάρκεια της έγιναν φανερές οι ελλείψεις του εθνικού συστήματος υγείας, λόγω της συστηματικής υποχρηματοδότησης του, αλλά ταυτόχρονα και η ύπαρξη μεγάλης μερίδας πληθυσμού που δεν είχε τα απαραίτητα προς επιβίωση. Σημειώνει ότι στη περίοδο αυτή ξεκαθαρίστηκαν οι ρόλοι του τεχνοκράτη-επιστήμονα και του πολιτικού σε μια διαχείριση κρίσης αλλά και η διαφορά πολιτικής επιλογής κυβερνήσεων μεταξύ της ατομικής με την κοινωνική ευθύνη για την επίτευξη του lockdown.
Διαπιστώνει ότι στο διάστημα αυτό, ο ρόλος της αναδιανομής, γνωστή σοσιαλδημοκρατική συνταγή, αναγνωρίστηκε και από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της παντοδυναμίας των αγορών. Θεωρεί χρυσή ευκαιρία για την Σοσιαλδημοκρατία να μιλήσει με τις κοινωνίες και να επεξεργαστούν νέες προτάσεις πολιτικής στις οποίες κράτος, κοινωνία των πολιτών και αγορά θα έχουν διακριτούς ρόλους για το κοινό καλό. Προτείνει την προώθηση της ιδέας μιας οικονομίας έντασης γνώσης, κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντολογικά βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς.
Η συνέντευξη
Ποιες είναι οι ιδεολογικές και πολιτικές προεκτάσεις από την υγειονομική κρίση στη νέα εποχή;
Η πανδημία λειτούργησε ως μεγεθυντικός φακός των ανισοτήτων κάθε κοινωνίας. Από τα στατιστικά του θανάτου που διαβάζουμε για τις ΗΠΑ, η ταξινόμηση των θυμάτων με βάση τον ταχυδρομικό κώδικα της κατοικίας τους, δείχνει υπερσυγκέντρωση σε περιοχές με χαμηλά εισοδήματα.
Στην Ελλάδα, η οποία μπήκε στην πανδημία αμέσως μετά από μια δεκαετία πολιτικών λιτότητας και περικοπών, δύο ήταν τα προβλήματα που μεγεθύνθηκαν λόγω του κορωνοϊού: Από τη μια οι μεγάλες ελλείψεις λόγω της συστηματικής υποχρηματοδότησης του εθνικού συστήματος υγείας. Κι από την άλλη, η ύπαρξη μεγάλης μερίδας πληθυσμού, η οποία εξουθενωμένη από την δεκαετία της λιτότητας δεν μπορούσε να έχει ούτε καν τα απαραίτητα προς επιβίωση μετά το κλείσιμο της χώρας, και την παύση κάθε μεροκάματου.
Έγινε σαφής η ανάγκη για την ύπαρξη ενός ισχυρού κράτους πρόνοιας που θα μπορεί να στηρίξει τους πιο ευάλωτους. Έγινε σαφής η ανάγκη για δημόσιες επενδύσεις στο σύστημα υγείας. Η ανάγκη ρύθμισης του πεδίου της υγείας από το κράτος με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον.
Η πανδημία ξεκαθάρισε, επίσης, τους ρόλους του τεχνοκράτη-επιστήμονα και του πολιτικού. Τα δεδομένα και η γνώση είναι απαραίτητα για την λήψη μιας απόφασης αλλά η οποιαδήποτε απόφαση είναι πολιτική: έχει κοινωνικό, πολιτικό, αξιακό πρόσημο. Πολιτικοί που υποδύθηκαν τους επιστήμονες, αλλά και επιστήμονες, σε άλλες χώρες, που ανέλαβαν το ρόλο του πολιτικού, δεν λειτούργησαν προς όφελος της κοινωνίας κατά την πανδημία.
Κάτι που διαφοροποίησε έντονα τις επιλογές πολιτικής μεταξύ των κυβερνήσεων ήταν, επίσης, ο τρόπος εφαρμογής του lockdown. Όσο μεγαλύτερη ήταν η επίκληση της κυβέρνησης στην ατομική ευθύνη τόσο πιο αστυνομοκρατούμενη ήταν η επιτήρηση. Αντίθετα, χώρες με αυξημένο κοινωνικό κεφάλαιο επικαλέστηκαν κυρίως την κοινωνική κι όχι την ατομική ευθύνη των πολιτών για την επίτευξη του lockdown. H τιμωρητική εφαρμογή της απομόνωσης από το κράτος, αναπόφευκτα εκπαιδεύει μια κοινωνία στην αντίληψη ότι το κράτος είναι υπεύθυνο για όλα – μια αντίληψη που ούτε το κοινωνικό κεφάλαιο αυξάνει, ούτε ώριμους πολίτες εκπαιδεύει.
Ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα στις νέες συνθήκες
Η προ κορωνοϊού κανονικότητα δεν λειτουργεί πια. Αν επιστρέψουμε σε αυτή, θα σημαίνει ότι δεν μάθαμε κανένα μάθημα από την υγειονομική και οικονομική κρίση. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θυμήθηκαν την σημασία της αναδιανομής: Κανένα σύστημα διακυβέρνησης, όσο καλά κι αν ήταν προετοιμασμένο δεν θα μπορούσε να έχει προβλέψει να έχει αποθεματικά με τους πόρους που χρειάζονται για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ο ρόλος της αναδιανομής αναγνωρίστηκε ακόμα κι από τους πιο ακραιφνείς υποστηρικτές του «αόρατου χεριού» της αγοράς. Έστω, λοιπόν, κι από ανάγκη, ασθμαίνοντας, υιοθετήθηκε προς όφελος των πολιτών μια παλιά γνωστή σοσιαλδημοκρατική συνταγή. Εκείνο που μπορεί να κάνει η σοσιαλδημοκρατία σήμερα, είναι να πρωτοπορήσει ξανά. Να κάνει ένα βήμα παραπέρα από την αναγκαιότητα της αναδιανομής.
Το νέο σύστημα διακυβέρνησης θα πρέπει να παράγει συστηματικά ένα «απόθεμα» πόρων το οποίο θα μπορεί αποτελεσματικά να διοχετευτεί όπου υπάρχει ανάγκη στην επόμενη κρίση. Μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση θα πρέπει να επενδύσει στην υγεία, σε προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων των πολιτών, στον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και να οργανώσει καλές δημόσιες υπηρεσίες, έτσι ώστε τα ωφελήματα της αναδιανομής να κατευθύνονται στοχευμένα εκεί που πραγματικά χρειάζονται.
Το νέο εργασιακό περιβάλλον, αντί να οδηγήσει σε αποκλεισμούς μπορεί να οδηγήσει σε ενίσχυση των ευάλωτων ομάδων. Για παράδειγμα, με την αύξηση της τηλεργασίας μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι περισσότερα άτομα με αναπηρία. Είναι η χρυσή ευκαιρία για τους σοσιαλδημοκράτες όχι να διεκδικήσουν τα κλέη του παρελθόντος, αλλά να μιλήσουν με τις κοινωνίες ώστε να επεξεργαστούν προτάσεις πολιτικής στις οποίες κράτος, κοινωνία πολιτών και αγορά θα έχουν διακριτούς συμπληρωματικούς ρόλους, με σκοπό την καλύτερη δυνατή υπηρέτηση του κοινού καλού.
Οι προοδευτικοί πρέπει προωθήσουν την ιδέα μιας οικονομίας έντασης γνώσης, κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς. Και σίγουρα πρέπει να είναι σε εγρήγορση ώστε να μην χρησιμοποιηθεί η πανδημία ως πρόσχημα για παραβίαση ατομικών δικαιωμάτων αλλά και βασικών δημοκρατικών αρχών όπως η διαφάνεια και η λογοδοσία κάθε εξουσίας.
