Ένα σοκ και ένα άλμα για την Κεντροαριστερά. Της Μαριζέτας Αντωνοπούλου
Οι διπλές βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2023 ανέδειξαν ένα έλλειμα δημοκρατίας στην χώρα, το οποίο σχετίζεται με τον κατακερματισμό των προοδευτικών δυνάμεων και την έλλειψη μιας στιβαρής αντιπολίτευσης εντός Κοινοβουλίου και μιας δυναμικής κοινωνικής αντιπολίτευσης εκτός αυτού. Ο χώρος της Κεντροαριστεράς και των ευρύτερων Αριστερών κινδυνεύει να βρεθεί -εάν δεν βρίσκεται ήδη- σε παραλυτική έλλειψη συνοχής και προοπτικής διακυβέρνησης. Οι λόγοι ξεκινούν πριν την εποχή των πολυκρίσεων και ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα. Ωστόσο το ερώτημα, στο όποιο καλούμαστε να απαντήσουμε, τέθηκε με έμφαση από τα χείλη του πρωθυπουργού πρόσφατα, όταν ανακοίνωσε ότι θα διεκδικήσει την ανανέωση της θητείας του, το 2027. Το πραγματικό ερώτημα για την Κεντροαριστερά και τις ευρύτερες Αριστερές, αφορά τελικά την προοπτική της Ελλάδας για τα επόμενο χρόνια, εάν δηλαδή θα συρθούμε σε μια πλήρη γερμανοποίηση της πολιτικής σκηνής, με ένα μοναδικό κόμμα ισχυρό και παντοδύναμο και γύρω του, θραύσματα κυβερνητισμού, μηχανισμών τελματικής επιβίωσης ή/και περίκλειστης φοβικής αυτοαναφορικότητας.
Η απάντηση έχει ήδη λάβει μια γενική μορφή και περιεχόμενο. Με πρώτη εμβληματική έκφρασή της, την κοινωνική συστράτευση στον δρόμο, την 7η Οκτωβρίου του 2020, όταν οι προοδευτικές δυνάμεις με τις ηγεσίες τους στην πρώτη γραμμή πλαισιωμένες με το σύνολο του στελεχικού και ανθρώπινου δυναμικό τους, συγκρότησαν το τείχος δημοκρατίας ενάντια στην εγκληματική νεοναζιστική οργάνωση της ΧΑ, σε μια πρωτοφανή για τα τελευταία 10 χρόνια κινητοποίηση. Από τότε το αυλάκι δεν έγινε ακόμα ποτάμι, αν και τα σημεία στα όποια η ροή του πυκνώνει αυξάνουν διαρκώς: στο κοινό αίτημα για πρόταση δυσπιστίας για το έγκλημα των Τεμπών, στην εναντίωση της ιδιωτικοποίησης των Πανεπιστήμιων και του ΕΣΥ, σε κοινές στρογγυλές τράπεζες συζητήσεων. Εντούτοις, το κεντρικό διακύβευμα παραμένει ακόμα ανοιχτό.
Η χώρα πορεύεται με μια κυβέρνηση, η οποία δεν έχει σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, αντίθετα το πρόγραμμά της εξαντλείται στην διαχείριση μικροσυμφερόντων ετερόκλητων κοινωνικών ομάδων, στην διασπάθιση δημοσίου χρήματος μέσω των ευρωπαϊκών κονδυλίων, σε έργα που βασίζονται σε επικοινωνιακές φιέστες. Ενώ, η κοινωνική της συμμαχία βασίζεται σε συντηρητικά ακροατήρια και σε μια upper class, που έχει εξασφαλίσει την άοκνη αναπαραγωγή της μέσω και φιλικών προς την εξουσία δικτύων καθώς και στον γενιτσαρισμό των όψιμων νεοδημοκρατών, οι οποίοι παθιάζονται με αποσπασματικές και άτολμες κινήσεις στον τομέα των δικαιωμάτων και των δήθεν μεταρρυθμίσεων. Την ίδια στιγμή, η ΕΚΤ κλείνει τις κάνουλες που άνοιξε μετά την πανδημική κρίση, και επέτρεψαν στην ΝΔ να δώσει επιδόματα με το κιλό, ενώ ταυτόχρονα ενορχήστρωνε αντεργατική και φορολογική επίθεση σε μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες με επικάλυμμα τις πενιχρές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό.
Την ίδια στιγμή, ο προοδευτικός κόσμος της χώρας, παραμένει σε αδράνεια ή στην καλύτερη περίπτωση καλύπτεται από σημειακές εκλογικές νίκες, ματαιωμένος από μια σειρά ιστορικών -πλέον- γεγονότων και από την παράλυση της προσμονής που επιφέρει η επίκληση σε εικονίσματα και στιγμές που έχουν πια παρέλθει. Αυτή η παραδοχή μαζί με την αναγνώριση ότι η πολυκρίση έχει επιφέρει σημαντικά πλήγματα -αλλά όχι ανεπανόρθωτα- στην έννοια του συλλογικού τόσο σε επίπεδο διεκδίκησης και συμμετοχής όσο και σε επίπεδο συγκρότησης ενός κοινού οράματος, θα μας βοηθήσει στο επόμενο απαιτούμενο βήμα.
Αυτό, οφείλει να περιέχει δυο κεντρικά σημεία. Η σύγχρονη Κεντροαριστερά θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει το κυρίαρχο κοινωνικό υποκείμενο, το οποίο θα αποτελέσει την βάση πάνω στην οποία θα συγκροτήσει τις νέες κοινωνικές της συμμαχίες. Ο κόσμος της εργασίας, των σύγχρονων κοινωνικών κινημάτων, τα νέα στρώματα που διαμορφώνονται μέσα από τις νέες κουλτούρες μαζί με τους ελευθέρους επαγγελματίες και τα μικρομεσαία και μεσαία στρώματα που αυτοπροσδιορίζονται στον χώρο του πολιτικού φιλελευθερισμού μπορούν να αποτελέσουν την βάση συγκρότησης της σύγχρονης σοσιαλιστικής συμμαχίας. Το δεύτερο αφορά ένα ισχυρό σοκ σε επίπεδο προγραμματικών συγκλίσεων και οραμάτων. Με εικονοκλαστική διάθεση, ήρθε η ώρα το ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ να πρωταγωνιστήσει σε ένα σχέδιο παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης της χώρας, που θα τολμήσει να μεταρρυθμίσει δομικά στοιχεία σε οικονομία και κοινωνία. Σημεία αιχμής, προς την δημιουργία ενός θετικού προγραμματικού σοκ, οφείλουν να είναι: η προοδευτική συνταγματική αναθεώρηση, ένας νέος εργασιακός χάρτης που θα έχει στόχο να αλλάξει την υφιστάμενη κουλτούρα εργασίας με επίκεντρο την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό της παραγωγικής διαδικασίας και σημαντικό εργαλείο την κοινωνική οικονομία και έναν νέο χάρτη κοινωνικής πολιτικής με επίκεντρο την αναβάθμιση της δημόσιας υγείας, της δημόσιας παιδείας σε όλες τις βαθμίδες και την προστασία των ευάλωτων. Ήρθε η ώρα, για το μεγάλο άλμα με ευθύνη και σοβαρότητα για την χώρα.
Η Μαριζέτα Αντωνοπούλου είναι υποψήφια ευρωβουλεύτρια με το ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής
Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.dnews.gr